Iako je filmska nagrada “Oscar” posljednjih godina, iz različitih razloga, izgubila na sjaju i relevantnosti, dodjela zlatnih kipića i dalje je događaj koji izaziva veliku pažnje i komentara medija i ljubitelja filma. Tekst koji je pred Vama ne bavi se trenutnim problemima i dilemama “Oscara” već donosi izbor filmova koji su osvojili glavnu nagradu (Oscar za najbolji film), ali zlatnog je kipića trebao odnijeti netko drugi, odnosno film koji je nominiran u istoj kategoriji te godine. “Oscar” nepravde koje su pred Vama izbor su autora ovih redaka – svoj izbor ili (ne)slaganje s listom možete dodati u komentare u GOODTALKING GRUPI ili na istoimenoj Facebook stranici .
GODINA 1948: “Oscara je dobio “Hamlet” – nagradu je trebao osvojiti “Blago Sierra Madre”
Foto: Screenshot
U redu, nagrada je otišla, prema mnogim, jednoj od najboljih filmskih adaptacija poznatog djela Williama Shakespearea. Otac projekta je Laurence Olivier (redatelj, glavni glumac i jedan od scenarista) – u filmu nastupaju i Jean Simmons te Peter Cushing. Međutim, među nominiranima 1948. godine bio je film Johna Houstona “Blago Sierra Madre” koji je nagradu trebao osvojiti unatoč “Hamletu”. Radnja filma prati tri (anti)junaka koji zajedno kreću u potragu za zlatom u planinama Sierra Madre, država Meksiko. Howard, Bob i Fred nisu prijatelji, oni su slučajni partneri u lovu na bogatstvo.. Pronalaze zlato, ali tek tada počinju problemi... Riječ je o moćnoj, ponekad i ciničnoj priči o ljudskoj pohlepi i borbi za bogatstvo koja završava tragično. Radnju filma prate vrlo dobre glumačke izvedbe (Humphrey Bogart, Tim Holt te Walter Houston, redateljev otac koji je za ulogu Howarda nagrađen Oscarom za sporednu ulogu) dok je sin John osvojio istu nagradu za scenarij i režiju. Da, “Blago Sierra Madre trebao je osvojiti i nagradu za najbolji film…
GODINA 1956: “Oscara” je dobio “Put oko svijeta u 80 dana” – nagradu je trebao osvojiti “Div”
Foto: Warner Bros.
“Put oko svijeta u 80 dana” korektna je i zabavna ekranizacija nastala prema istoimenom književnom predlošku Julesa Vernea. David Niven je Phileas Fogg – čitava je priča scenografski i kostimografski raskošna, film je zabavan, ali…iste je godine u borbi za zlatnog kipića u kategoriji najboljeg filma bio “Div”. Film redatelja Georgea Stevensa temeljen je na književnom predlošku američke spisateljice Edne Feber – priča o Jordanu Benedictu bogatom vlasniku obiteljskog imanja u Teksasu i članovima njegove obitelji istovremeno je drama o odnosima unutar obitelji i prikaz nastanka bogataša u Teksasu nakon pronalaska izvora nafte. Film, između ostalih, tematizira i rasizam – ozbiljne teme za ozbiljnu glumačku ekipu koju predvode Rock Hudson, Elisabeth Taylor, Dennis Hopper i James Dean kojem je uloga Jetta Rinka bila posljednja u životu…
GODINA 1976: “Oscara” je osvojio “Rocky” – nagradu je trebao osvojiti “Taksist”
“Taksist”: Zlatna palma 1976 godine/Photo- Columbia/Tristar
Opaka je bila konkurencija u kategoriji najboljeg filma na dodjeli 1976. godine. Glavnu je nagradu odnio “Rocky” – priča o borbi anonimnog boksača iz predgrađa i prvaka istovremeno je priča o autsajderima koji, ponekad, ostvare snove (kao što je Stallone ostvario snove realizacijom filma i postao velika filmska zvijezda odnosno važan dio Hollywooda). Optimizam filma i tigrovo oko glavni su razlozi pobjede “Rockyja” – pobijedio je Balboa izvrsne filmove kao što su “Televizijske vijesti” i “Svi predsjednikovi ljudi”. Pobijedio je i “Taksista” koji je bio najbolji film u konkurenciji, ali mračna priča o veteranu rata u Vijetnamu koji se pokušava prilagoditi civilnom životu bila je previše provokativna, surova i sirova za glasače akademije. Scorsese prikazuje ulice New Yorka iz perspektive traumatiziranog i usamljenog Travisa Bicklea – neprilagođeni ratni veteran želi počistiti ljudski šljam s ulica i kreće u akciju nakon što upozna maloljetnu prostitutku Iris. “Taksist” je tjeskoban i mračan film (neki su zbog Travisa i njegovih misli film optuživali i optužuju za fašizam) koji ne podilazi gledatelju već prikazuje stvari koje nije jednostavno gledati. Film koji je zaslužio glavnu nagradu zbog Scorsesea (on će “Oscara” osvojiti puno godina kasnije za bitno slabiji film “Pokojni”) scenarista Paula Schradera te iznimnih glumačkih izvedbi Roberta De Nira, Jodie Foster, Harveyja Keitela…
GODINA 1980: “Oscar za “Obične ljude” – nagradu je trebao dobiti “Razjareni bik”
Foto: Screenshot
Još jedna godina u kojoj su glasači akademije zaobišli Martina Scorsesea – “Obični ljudi” redateljski je prvijenac Roberta Redforda. Vrlo dobra obiteljska drama – u trenucima bolno realna, ali u trenucima i vješto ušminkana i uljepšana. Ipak, “Oscara” za najbolji film trebao je dobiti razjareni i žestoki film redatelja Scorsesea. Biografska priča o boksaču Jakeu LaMotti žestok je prikaz čovjeka koji je bio razjaren u ringu, ali agresivnost nije mogao kontrolirati van ringa. Crno-bijela tehnika u kojoj je film snimljen dodatno pojačava autentičnost filma – u filmu briljira Robert De Niro te izvrsni Joe Pesci i Cathy Moriarty.
GODINA 1989: “Oscar” za “Vozeći gospođicu Daisy” – glavnu nagradu je trebao dobiti “Društvu mrtvih pjesnika”
Foto: Touchstone Pictures
Godine 1989, “Oscara” za najbolji film osvojila je filmska verzija kazališne predstave – riječ je o drami s blagim dodirom komedije “Vozeći gospođicu Daisy”. Film prikazuje odnos između Afroamerikanca iliti crnog vozača kojeg zapošljava bogata (bijela) gospođica Daisy. Redatelj Bruce Beresford vješto stvara uradak koji je pravi Oscar bait – problem rasizma obrađuje površinski i ne ulazi u srž problema. Morgan Freeman i Jessica Tandy izvrsno funkcioniraju, ali snažniji je i moćniji nastup Robina Williamsa u filmu “Društvo mrtvih pjesnika”. On je profesor Keating koji engleski jezik predaje na drugačiji način – prenosi srednjoškolcima strast prema poeziji i šalje poruku kako trebaju ispuniti svaki dan. “Društvo mrtvih pjesnika” nema sretan završetak, ali nezaboravna scena u finalu filma pamti se i danas. Jer kapetan Keating je otišao, ali se ne zaboravlja.
GODINA 1997: “Oscara” je osvojio “Titanik” – nagradu je trebao dobiti “L.A. Povjerljivo”.
Titanic je postao fenomen – film koji je bio u produkcijskim problemima, film koji je nekoliko puta probio budžet postao je ogroman hit u kino dvoranama i jedan od najgledanijih filmova u povijesti. James Cameron ponovo je pronašao put do gledatelja – čitava euforija utjecala je i na glasače akademije koji su filmu dodijelili pretjeranih jedanaest zlatnih kipića. Bez obzira na gledanost i nesumnjivu vrijednost “Titanika” nagrada za najbolji film trebala je otići u ruke odgovornih za nastanak jednog od najboljih kriminalističkih filmova u povijesti sedme umjetnosti. L.A. Povjerljivo je punokrvna noir filmska priča o policiji i kriminalcima u gradu gdje je linija između ove i one strane zakona često tanka. Ili ne postoji. Briljantno režiran film (Curtis Hanson) u kojem ne postoji nezanimljiv protagonist ukrašen je izvrsnom glumačkom ekipom koju predvode Kim Basinger, Kevin Spacey, Russell Crowe, Guy Pierce, James Cromwell i Danny De Vito.
GODINA 1998: Glavna nagrada za “Zaljubljenog Shakespearea” – “Oscara” je trebao dobiti…bilo koji nominirani, izaberite sami
Photo: Amblin Entertainment
Devedesetih godina prošlog stoljeća ozloglašeni i osuđeni Harvey Weinstein bio je jedna od najvažnijih i najmoćnijih figura Hollywooda. Mišiće i utjecaj Weinstein je demonstrirao na dodjeli 1998. godine kada je, lobiranjem, vještom reklamnom kampanjom i tko-zna-kakvim još metodama film “Zaljubljeni Shakespeare” (Weinstein je producent filma) odnio sedam zlatnih kipića (uključujući i onaj za najbolji film) u konkurenciji, pazite sad, filmova “Spašavanje vojnika Ryana , Tanka crvena linija , “Život je lijep” i “Elisabeth”. Simpatična, ali stravično precijenjena povijesna drama/komedija bila je pobjednik u konkurenciji filmova koji su svi superiorniji od zaljubljenih doživljaja poznatog pisca. Tko je trebao dobiti nagradu za najbolji film? Izaberite sami – favorit pisca ovih redaka je, za nijansu, “Spašavanje vojnika Ryana” ispred “Tanke crvene linije”.
GODINA 2010: “Oscar” za “Kraljev govor” – nagradu je trebala osvojiti “Društvena mreža”
Photo: Screenshot
Zbog, u trenucima, zamorne i ne pretjerano zanimljive povijesne drame o princu Albertu i njegovom logopedu, Australcu Lionelu Logueu, bez glavne je nagrade ostala puno zanimljivija, intrigantnija pa i provokativnija povijesna priča. Ona o stvaranju Facebooka i Marku Zuckerbergu (i njegovim suradnicima). U redu, “Kraljev govor” ima jaku glumačku ekipu, ponešto i progovara o povijesnim prilikama između dva velika rata, ali Fincher je (ponovo) u vrhunskoj formi. Spomenuti treba “Zimsku kost”, “Crnog labuda” i “Početak” koji su također nominirani u kategoriji najboljeg filma.
GODINA 2016: “Oscar” osvaja “Moonlight” – nagrada je izmakla filmu “La, La Land-u”
Photo: Screenshot
Zapravo, nagrada je 2016. godine bila u pravim rukama, ali samo nekoliko minuta. Bizarnom pogreškom kao najbolji film godine proglašen je La La Land da bi nekoliko trenutaka kasnije stigao ispravak netočnog navoda – pobjedu je odnio vizualno dojmljiv u nekoliko trenutaka iznimno emotivan, ali u odnosu na razigranost, energiju i šarm “La La Land-a” te kemiju dinamičnog Stone-Gosling glumačkog dueta bitno slabiji film.
GODINA 2017: “Oscara” osvaja “Oblik vode” – glavnu je nagradu trebao dobiti “Tri plakata izvan grada”
“Oblik vode” jedan je od najslabijih filmova Guillerma Del Tora, ali je uzeo glavnu nagradu. Del Toro je zadovoljio korektnost na više razina (iako se filmu ne može oduzeti maštovitost i poseban ugođaj), ugrabio nagradu, ali “Oscar” je trebao otići provokativnom, bijesnom, bolnom, emotivnom, ali i duhovitom filmu Martina McDonagha “Tri plakata izvan grada. Protagonisti filma su sve samo ne obični i uzorni građani, a opet gledatelj se brzo povezuje s njima i njihovim sudbinama. Izvrsnu glumačku ekipu filma predvode Frances McDormand, Sam Rockwell, Woody Harrelson i Abbie Cornish.
